Aktywne i zdrowe starzenie się – wnioski z debaty

W Warszawie odbyła się debata pt. „Wyzwania dla aktywnego i zdrowego starzenia się”, podczas której eksperci dyskutowali o wyzwaniach demograficznych i opiece nad seniorami. Wnioski z debaty.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny zorganizował debatę „Wyzwania dla aktywnego i zdrowego starzenia się”, która odbyła się 14 listopada 2018 w Warszawie. Debata była podzielona na trzy panele tematyczne:
✔ I panel – Wyzwania demograficzne i organizacyjne opieki senioralnej: prof. dr hab. Tomasz Grodzicki, poseł Michał Szczerba, dr Bogdan Wojtyniak (prof. NIZP-PZH);
✔ II panel – Opieka stacjonarna nad seniorami: Bartosz Mikołajczyk, Zuzanna Grabusińska, Ryszard Olszanowski;
✔ III panel – Terapia i opieka domowa seniora: prof. dr hab. Mirosław Wysocki, dr n. med. Ewa Kądalska, Marzena Rudnicka, Ewa Przybyło.
Debatę otworzył dr n. med. Grzegorz Juszczyk, Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.

Najważniejsze wnioski z debaty

Niezwykle ważne jest stworzenie odpowiedniego otoczenia dla seniora, aby mógł żyć bezpiecznie i rozwijać swoje pasje, czy kontynuować aktywność zawodową.
✔ 1. Szczególnie ważne jest mieszkanie seniora. Należy dostosować je do potrzeb i możliwości fizycznych osoby starszej, zadbać o odpowiednie oświetlenie, łatwo dostępne umeblowanie, uporządkowane podłogi. Zamiana mieszkania na bardziej dostosowane jest także rozwiązaniem, ale warto wybierać mieszkanie w tej samej okolicy, aby nie zmieniać otoczenia, do którego jest przyzwyczajona osoba starsza.
✔ 2. Szczególnie ważne jest zagadnienie dotyczące zdrowia psychicznego osób starszych, w tym poczucie samotności, które wpływa bardzo negatywnie nie tylko na dobrostan psychiczny, ale także fizyczny. Poważny odsetek osób starszych cierpi na depresję.
✔ 3. Niezwykle istotne są więzi społeczne, które wpływają na długość życia. Dlatego należy podtrzymywać kontakty z ludźmi.
✔ 4. Ważne jest, aby stworzyć modele pracy dla osób starszych, które jeszcze mogą i chcą pracę podejmować. Trzeba umożliwić pracę osobom po przekroczeniu wieku emerytalnego (jeżeli mają wolę, aby nadal pracować). Nie warto wysyłać wszystkich na emeryturę „na siłę”.
✔ 5. Należy wspierać Uniwersytety Trzeciego Wieku i inne inicjatywy aktywizujące osoby starsze. Co piąty 80-latek używa internetu. Niekiedy nie doceniamy osób starszych w sferze ich umiejętności i chęci adaptacyjnych względem nowych technologii.

Wnioski z debaty dotyczące sprawnej i wydajnej opieki senioralnej

✔ 1. Niepotrzebna hospitalizacja oddziałuje negatywnie na zdrowie osoby starszej.
✔ 2. Wynagrodzenie w zawodzie opiekuna medycznego jest na tyle niskie, że często nie zaspokaja podstawowych potrzeb pracownika. Tym samym osoby młode nie dążą do podejmowania pracy w tym zawodzie, a jeśli podejmują, to zwykle szybko zmieniają zawód. Może skutkować to częstą rotacją pracowników oddziaływającą negatywnie na system opieki i podopiecznych.
✔ 3. W stosunku do starszego pacjenta powinna być w sposób regularny przeprowadzana całościowa ocena geriatryczna. Aktualnie jest to wykonywane zbyt rzadko, a jeśli jest, to wyniki tej oceny zazwyczaj nie przekładają się na konkretne spersonalizowane działanie w stosunku do pacjenta.
✔ 4. W Polsce zarejestrowanych jest: 252 pielęgniarki geriatryczne, ok. 2 600 pielęgniarek posiadających kursy opieki długoterminowej oraz ok. 20 000 pielęgniarek posiadających kwalifikacje z krótkich form kształcenia w zakresie opieki nad osobami niesamodzielnymi. Warto je „odszukać”, gdyż stanowią nie w pełni wykorzystany potencjał w opiece nad seniorami.

Należy pamiętać, że wszelkie inicjatywy oraz wsparcie dla osób starszych nie ma szans zostać efektywnie wykorzystane bez skutecznego przepływu informacji, co powinno stanowić wyzwanie m.in. dla samorządów.

---

Publikacja powstała w ramach programu „EDUKACJA ZDROWOTNA W PROFILAKTYCE URAZÓW I PROMOCJI BEZPIECZEŃSTWA”, finansowanego ze środków Narodowego Programu Zdrowia 2016-2020 w ramach Celu operacyjnego nr 5: Promocja zdrowego i aktywnego starzenia się.