Jak działają centra seniora w różnych miastach Polski

Jak działają centra seniora w różnych miastach Polski

Wymiana doświadczeń i pola potencjalnej współpracy między centrami zdominowały drugie spotkanie centrów seniora w Poznaniu (21 kwietnia 2016 r). Prezentacje działań centrów podporządkowano trzem zagadnieniom: srebrnej gospodarce, narzędziom promocji działań wśród seniorów w różnych środowiskach oraz teleopiece. Ich różnorodność okazała się imponująca, co więcej nawet ośrodki z krótszym stażem rozwinęły swój potencjał i zdziałały wiele w swoich lokalnych społecznościach. Nie brakowało sytuacji, w których okazywało się, że realizując działania wzorowaliśmy się na sobie wzajemnie. Spotkanie przebiegło w życzliwej i niezwykle twórczej atmosferze. Mimo naturalnych różnic między miastami i ich mieszkańcami, mamy bardzo podobne doświadczenia, wnioski i nastawienie do pracy oraz wspólną wizję roli centrów seniora jako koordynatorów działań na rzecz aktywizacji najstarszego pokolenia. Zapraszamy do bliższego poznania inspirujących dokonań poszczególnych centrów seniora.

Gospodarz spotkania Poznań
Współpraca poznańskiego Centrum Inicjatyw Senioralnych z biznesem odbywa się m.in. w ramach: targów VIVA SENIORZY!, akcji „Miejsce Przyjazne Seniorom”, wydarzeniom „Senioralni. Poznań” i Poznańskiej Akademii Zdrowia. Przedsiębiorcy docierają do seniorów także poprzez Tytkę Seniora. Obserwujemy rosnącą świadomość w opracowaniu produktów i usług dla osób starszych i ich promocji. Seniorzy otrzymujący rzetelną informację, przyjazną obsługę i produkt wysokiej jakości są wiernymi konsumentami. Doradztwo w budowaniu oferty dopasowanej do potrzeb seniorów, którzy bardzo różnią się między sobą, to ważne zadanie Centrum. Dlatego staramy się tworzyć okazje do spotkań różnych podmiotów i sektorów po to, by dzielić się wiedzą i wspierać tych, którzy dostrzegają w seniorze odbiorcę swojej oferty.
Od początku swojej działalności Centrum stawiało na rozwój komunikacji z seniorami. Jedno stanowisko w całości poświęcone jest temu zadaniu. W siedzibie Centrum seniorzy mogą odebrać drukowane materiały, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Mimo to stale rośnie liczba osób korzystających z informacji elektronicznej poprzez stronę internetową, newsletter (1500 odbiorców) i facebooka. Strona www została zaprojektowana w taki sposób, aby każdy z pracowników mógł dodawać na niej nowe ogłoszenia. Z Centrum współpracują także lokalne media, takie jak dziennik Głos Wielkopolski, Radio Merkury, Radio Emaus, Winogradzka Telewizja Kablowa, Gazeta Senior, magazyn My 50+ i inne.
Wierząc, że najlepszymi ambasadorami działań dla seniorów są sami seniorzy, mamy grupę wolontariuszy informacyjnych, którzy raz w miesiącu odbierają z Centrum materiały i roznoszą je do punktów dystrybucji na terenie całego miasta. Aby przekonać niezdecydowanych, w ramach kampanii „Seniorze, masz wybór” powstały krótkie filmy z udziałem wolontariuszy, zachęcające do skorzystania z tych licznych możliwości.
Dzięki międzysektorowej współpracy sześciu podmiotów, samotni i potrzebujący całodobowej opieki seniorzy i seniorki z Poznania otrzymali wsparcie centrum teleopieki, wolontariusza, sąsiada, pielęgniarki środowiskowej oraz lekarza rodzinnego. Na potrzeby projektu „Asystent Seniora – aktywizacja, wsparcie i opieka” Miasto Poznań weszło w konsorcjum ze spółką CenterMed Poznań, Fundacją Innowacji Wspierających Samodzielność „Niezależni”, Stowarzyszeniem Medycyna Polska oraz Stowarzyszeniem Wzajemnej Pomocy „Flandria”.

Centra Senior. II Ogólnopolskie spotkanie Centrów Seniora

Robert Pawliszko, Wrocławskie Centrum Seniora

Wrocławskie działania dla seniorów
Wrocław reprezentował Robert Pawliszko, kierownik Wrocławskiego Centrum Seniora, który przeprowadził uczestników spotkania przez liczne działania dla seniorów we Wrocławiu. Największym zainteresowaniem cieszy się oferta kulturalna. Do najnowszych inicjatyw należy unikatowe na skalę europejską Ekologiczne Centrum Seniora. Poza faktem, że od powstania WCS seniorzy rosną w siłę, rozrastają się także kierowane do nich imprezy – przykładowo: hucznie obchodzone Dni Babci i Dziadka zmieniły się obecnie w dwutygodniową imprezę. Stałym punktem w kalendarzu osób pracujących na rzecz wrocławskich seniorów będą także zainaugurowane na jesieni 2015 r. Wrocławskie Dni Gerontologii połączone z częścią konferencyjną i studyjną. Nowym osiągnięciem jest też akcja „Śląsk łączy pokolenia”, w ramach której Wrocławski Klub Sportowy Śląsk Wrocław uruchamia na każdy mecz w siebie pulę bezpłatnych biletów dla seniorów, którzy przyjdą z wnukami. W kwietniu tego roku będzie to już 200 biletów.
WCS kładzie duży nacisk na wydawnictwa i publikacje, jak np. „Kultura bez granic”. Wciąż we Wrocławiu są seniorzy, którzy mimo możliwości jeszcze nie korzystali z miejskiej oferty aktywizującej. Mimo ogromnych sukcesów, wspomnieć należy także o trudnościach i wyzwaniach, przed jakimi stoją w tej chwili centra seniora w dużych miastach. Robert Pawliszko zwrócił uwagę na specyficzne położenie, w jakim znalazło się WCS – duże i stale rosnące zainteresowanie ze strony seniorów, ale już niewystarczające zasoby. W małym zespole, który stanowi dziś kadrę WCRS, podejmowanie kolejnych wyzwań stało się trudne.

Czas na Gdynię
O działalności Centrum Aktywności w Gdyni opowiadała dyrektor Bożena Zglińska. Gdyńskie Centrum jest najdłużej działającym ośrodkiem, pracuje od 2005 r., koordynując działania klubów seniora, uniwersytetów trzeciego wieku i organizując zajęcia w różnych dzielnicach miasta. Centrum działa od poniedziałku do soboty przynajmniej do godz. 18.00, często dłużej. Z myślą o osobach 55+ przygotowujących się do przejścia na emeryturę, których nie obejmują zajęcia w klubach, centrum przygotowało także pakiet zajęć tzw. program Gdynia 55+. Centrum planuje, aby na przyszłych emerytów czekała w ZUS-ie specjalna koperta z ulotkami z ofertą, w jaki sposób zagospodarować czas po zaprzestaniu pracy zawodowej.
Lokalnie działające kluby seniora prowadzone są przez wolontariuszy. To oni m.in. odpowiadają za organizacje spotkań okolicznościowych, w których bierze udział 1000 osób. Centrum ściśle współpracuje z powstałą w 2004 r. Radą ds. Seniorów.
Dyrektor omówiła dotychczasowe osiągnięcia Gdyni, takie jak wielokrotnie przywoływany i stawiany za wzór Standard Usług Opiekuńczych uwzględniający w opiece nad osobą niesamodzielną perspektywę seniora, jego rodziny, opiekunów i środowiska lokalnego. Oferta opiekuńcza została uzupełniona o przycisk życia, który obsługuje Polskie Centrum Opieki, a koordynuje MOPS.
CAS zainicjował cykl wykładów w ramach Gdyńskiego Programu Prewencji Udarów Mózgu. Na podziw zasługuje pomysł nagrywania odbywających się w ramach UTW najbardziej atrakcyjnych wykładów i zamieszczanie ich w internecie dla osób, które rozważają przystąpienie do Uniwersytetu lub nie mogą uczestniczyć w zajęciach. W partnerstwie z Komendą Miejską Policji w ramach gdyńskiego programu prewencyjnego utworzono akcję „Bezpieczna Przystań”.
Teraz Częstochowa
Działania miasta Częstochowy na rzecz osób starszych przedstawiła Elżbieta Markowska reprezentująca Stowarzyszenie Częstochowskie Amazonki, które na co dzień prowadzi Częstochowskie Centrum Aktywności Seniorów. Duża grupa seniorów znalazła ciekawą przystań w Centrum Aktywności, w którym odbywają się zajęcia aktywizujące i spotkania towarzyskie. Wolontariusze starają się, aby Centrum było punktem informacji, jednak nadal istnieje bariera w dzieleniu się informacjami pomiędzy podmiotami zajmującymi się seniorami. W mieście zbudowano place rekreacji dla seniorów, wyjście z samotności umożliwiają funkcjonujące kawiarenki dla seniorów, spotkania towarzyskie i zajęcia taneczne. Utworzono kartę seniora, która cieszy się powodzeniem wśród osób starszych. Dla samotnie mieszkających seniorów miasto przygotowało kopertę życia, która zawiera informacje istotne dla ratowników i lekarzy w sytuacji ratowania zdrowia i życia.

 

Opole – praca z seniorami dla seniorów. 

Opole na spotkaniu reprezentowała kierownik Centrum Informacji i Edukacji Senior w Opolu Iwona Niedojadło oraz członkowie Opolskiej Rady Seniorów. Centrum w Opolu otwarto oficjalnie 1 marca 2016 r. Liczba seniorów jest nieporównywalnie mniejsza niż w Gdyni czy Wrocławiu. Wokół czterech „senioralnych” punktów w mieście skupia się dziś ok. 800 osób. Na czele Centrum stanęła osoba, która dzięki doświadczeniu w pracy w Urzędzie Miasta oraz w III sektorze gwarantuje koordynacyjny i partycypacyjny model działania jednostki. Podczas spotkania pani Iwona zwróciła uwagę na liczną i rosnącą grupę seniorów, którzy nie chcą być ściśle związani z konkretnym klubem, domem czy uniwersytetem. Chcą natomiast korzystać z usług Punktu Informacji, który daje im szersze możliwości uczestnictwa w wielu różnych wydarzeniach i inicjatywach i współtworzenia rozwiązań dla seniorów. Celowe jest więc tworzenie w miastach centrów, bowiem jednostki posiadające w nazwie słowo „dom”, a szczególnie „dom dziennego pobytu” skutecznie odstraszają rosnącą grupę najbardziej twórczych seniorów. Aby lepiej rozpoznać potrzeby opolskich seniorów zdecydowano się zbadać dostępną ofertę i wyodrębni profile seniorów. Taka klasyfikacja ma ułatwić dobór działań i planowanie inicjatyw. Wśród tych profili znaleźli się m.in. bardzo ambitni seniorzy, z aspiracjami, konsumenci, chcący się rozwijać, którzy w naturalny sposób mogą stać się liderami działań proseniorskich. To właśnie oni potrzebują jednego miejsca scalającego środowiska senioralne.

Centrum nie jest organizatorem zajęć, a staje się w ten sposób inspiratorem działań, włącza, zaprasza do współpracy, kojarzy środowiska i podmioty, równocześnie – co podkreśliła pani Iwona – dzieląc zadania i wyznaczając odpowiedzialnych za ich realizację. Słowem – praca z seniorami dla seniorów.
W Opolu, wzorem Łodzi i Poznania, uruchomiono akcję Koperta Życia, na początek przygotowanych zostało 3000 kopert. W Opolu nie brakuje oferty edukacyjnej dla seniorów, działa tam także Uniwersytet II Wieku dla osób od 45 r. ż. oraz Uniwersytet Zdrowia i Urody Seniora, a także Klub 50+. Na stadionie lekkoatletycznym w sezonie letnim odbywać się będą zajęcia z lekkiej atletyki dla seniorów, których zwieńczeniem będą międzynarodowe zawody lekkoatletyczne.

Na mapie Polski nasze Centrum Informacyjno-Edukacyjne Senior w Opolu jest najmłodszym. Stąd z chęcią przyjechałam na spotkanie, by czerpać inspiracje z doświadczeń ośrodków mających nierzadko kilkuletnie doświadczenie w działaniach na rzecz środowisk senioralnych. Co było wartością spotkania, to poznanie centrów, które ze względu na charakter pracy można podzielić na dwie zasadnicze grupy: centra, które skupiają się na aktywizacji społecznej, intelektualnej i fizycznej seniorów oraz integracji wewnątrz- i międzypokoleniowej oraz centra, które skupiają się w swej pracy na aktywizacji ludzi starszych poprzez organizowanie różnorodnych zajęć manualnych, tematycznych warsztatów, imprez. Odmienność podejścia, wynikająca z analizy potrzeb lokalnych społeczności i będąca odpowiedzią na faktyczne potrzeby środowiska, stanowi znakomity przykład podmiotowego traktowania starszych mieszkańców. Wyjeżdżam z Poznania z poczuciem, że spotkanie pomogło mi w ugruntowaniu przekonania nt. obranego kierunku działań naszego Centrum. – Iwona Niedojadło, koordynatorka Centrum Informacyjno-Edukacyjnego Senior w Opolu, gospodarz kolejnego spotkania centrów seniora.

Iwona Niedojadło

Iwona Niedojadło, koordynatorka Centrum Informacyjno-Edukacyjnego Senior w Opolu, gospodarz kolejnego spotkania centrów seniora.

Sportowo w Krakowie
Senioralny Kraków reprezentowała Janina Woźniak, koordynatorka Centrów Aktywności Seniora w Nowej Hucie. Struktura Centrów jest odmienna od dotychczas opisanych. Krakowskie Centrum Seniora działa obecnie w Miejskim Ośrodku Wspierania Inicjatyw Społecznych przy wsparciu Referatu ds. Młodzieży i Seniorów Urzędu Miasta Krakowa. Jest to małe biuro, w którym pracujący na co dzień wolontariusze dysponują jednym numerem telefonu, pod którym seniorzy mogą uzyskać interesujące ich informacje na temat aktywizującej oferty w mieście. W perspektywie programu PASIOS – Gminnego Programu Aktywności Społecznej i Integracji Osób Starszych na lata 2015-2020 docelowo powstać mają trzy filie Krakowskiego Centrum Seniora jako punktu informacji oraz 54 centra aktywności seniorów. Do tej pory centra powstały w 15 lokalizacjach, prowadzone są przez organizacje pozarządowe i finansowane z budżetu miasta. Daje to sporą ofertę dla aktywnych seniorów, niestety z powodu braku odpowiedniej informacji część zajęć pozostaje niewykorzystana. Kartę seniora w Krakowie obsługuje Stowarzyszenie Manko. Dzięki niej krakowscy seniorzy mogą korzystać ze zniżek na terenie całego kraju. Mocną stroną Krakowa są też zawody sportowe dla seniorów.
Od 2013 r. Kraków jest członkiem Age Platform. Teleopieka zyskała uznanie mieszkańców i finansowana jest w ramach budżetu obywatelskiego.
Co ciekawe, działające w innych miastach Pudełka lub Koperty życia nie zyskały poparcia krakowskich środowisk senioralnych. Obawy budziło wpisywanie w formularzu danych osobowych.

Białystok dla seniorów
Białostockie Centrum Seniora prowadzone jest przez organizację pozarządową „Akademię plus 50” zarządzającą informacyjnym portalem internetowym, który utworzony został ze środków rządowego programu ASOS. Obecnie działa dzięki dofinansowaniu Urzędu Miasta, wobec czego, niestety, nie istnieje poza projektem. Stowarzyszenie prowadzi różnorodne zajęcia dla seniorów w ramach Akademii. Należą do nich m.in. zajęcia sportowe, sekcje językowe, warsztaty rękodzieła, grupa teatralna oraz grupy tańca hula, flamenco i tańca orientalnego. Stowarzyszenie organizuje wydarzenia integracyjne, spotkania towarzyskie i uroczystości świąteczne. Mocną stroną Akademii jest współpraca międzynarodowa dająca seniorom możliwość wymiany myśli i energii, dzięki której białostoccy seniorzy mogą poczuć się równi, atrakcyjni i pełnowartościowi.

Pora na Łódź
O działaniach na rzecz seniorów mówił Dominik Zasadziński, pracownik Wydziału Zdrowia Łódzkiego Urzędu Miasta. Pierwszą inicjatywą miasta w kierunku rozwijania polityki senioralnej było zainicjowanie utworzenia Miejskiej Rady Seniorów. W Łodzi mieszka ponad 200 tys. osób po 60 r. ż., dla których już w 2014 r. uruchomiono Kartę Seniora, w którą do tej pory na zasadzie partnerstwa włączyło się ponad 150 firm. Łódź zdecydowała się także na uruchomienie Pudełka życia. Pierwszą partię sfinansowano ze środków publicznych, do przygotowania kolejnych pozyskano sponsorów. Partnerstwo z biznesem przy działaniach senioralnych działa w Łodzi bardzo sprawnie. Przedsiębiorcy wnoszą swój wkład finansowy i rzeczowy w wiele otwartych imprez. Wielkim senioralnym świętem są trwające niemal miesiąc Senioralia.
W oparciu o wolontariat seniorów działa łódzki telefon życzliwości, pod którym dyżurują też specjaliści, m.in. psycholog, prawnik czy Latarnik Polski Cyfrowej. Na mapie Łodzi pojawiło się pięć Dzielnicowych Centrów Aktywności Seniora, posiadających ofertę aktywizującą w czterech podstawowych blokach (Akademia III Wieku, Aktywny Senior, Nowe Technologie, Kultura). Powstały na bazie ośrodków kultury, otrzymały dodatkowy budżet na działania senioralne. W związku z tym, że oferta kulturalna cieszy się największym zainteresowaniem seniorów, utworzono Akademię Kultury Seniora, na którą składa się program spotkań w łódzkich instytucjach kultury.

Co się dzieje w Lublinie. W Lublinie mieszka 85 tys. osób po 60-tce, co stanowi 22% populacji miasta. Na spotkaniu Centrum Aktywizacji i Rozwoju Seniorów reprezentowały Maria Pawela i Anna Ryńska, wicedyrektor Zespołu Ośrodków Wsparcia w Lublinie, w skład którego wchodzi Centrum. Centrum Aktywizacji i Rozwoju Seniorów początkowo było częścią Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Lublinie. Do zespołu ośrodków należy niemal 20 podmiotów, w tym m.in. Centra Dziennego Pobytu, Kluby Samopomocy, Kluby Seniora, Środowiskowy Dom Samopomocy położonych w różnych częściach Lublina. Dążeniem władz miasta jest uruchomienie ośrodka w każdej dzielnicy. W zależności od stopnia sprawności senior może skorzystać z oferty Domu czy Klubu. W ośrodkach realizowane są liczne zajęcia i spotkania, poradnictwo, wsparcie socjalne, psychologiczne. W mieście organizowane są Lubelskie Dni Seniora. Współpraca z Policją umożliwia akcje informacyjne dotyczące bezpieczeństwa osobistego.

Świadczone są także usługi w ramach tzw. Punktu Domowej Opieki. Podopiecznym, którzy z powodu choroby lub niepełnosprawności nie mogą samodzielnie opuszczać swojego miejsca zamieszkania, codziennie dostarczane są obiady. Umożliwia to osobom nawet z poważnymi deficytami w zakresie zdrowia i sprawności funkcjonowanie w swoim dotychczasowym środowisku, bez konieczności podejmowania trudnej decyzji o zamieszkaniu w całodobowym domu pomocy społecznej. Z tej formy wsparcia korzysta ponad 70 osób.

Magdalena Krysińska-Sowa, Centrum Inicjatyw Senioralnych Poznań/red. MW.
Więcej informacji w dłuższej wersji sprawozdania na www.centrumis.pl

źródło: Gazeta Senior Kraj maj-czerwiec-lipiec 2016

Redakcja
CATEGORIES
Share This

Zapisz się do newslettera Gazety Senior!

To proste, aby otrzymywać nasz Newsletter, wypełnij trzy pola poniżej i kliknij „Zapisz mnie do Newslettera”. Usługa jest bezpłatna.


This will close in 0 seconds

Zamów prenumeratę!


This will close in 0 seconds