Kiedy tak naprawdę zaczyna się Nowy Rok?
W telewizji pokażą, jak to na całym świecie są odpalane fajerwerki zwiastujące rozpoczęcie Nowego Roku. I jesteście przekonani, że wszystko w tym ogólnoświatowym świętowaniu jest zgodne z ruchem ciał niebieskich i pierwotnymi założeniami astronomów i papieży? Poczytajcie o historii kalendarzy.
.
Słowo kalendarz ma swoje początki w mitologicznych czasach. Już Rzymianie mawiali „Ad kalendas greakas”, a od czasów rzymskich minęły dwa millenia. Kalendarz był niezbędny rządzącym do sprawniejszego zarządzania i do wyznaczania świąt. Świetnie nadawały się do tego cyklicznie powtarzające się pory roku, najkrótszy i najdłuższy dzień w roku, a także przesilenie wiosenne i jesienne. Dobrze przysłużył się także księżyc, który 12 razy w roku zmienia się w powtarzalny sposób. Problem w tym, że kalendarz oparty na fazach księżyca miał 354 dni. Żeby się to zgadzało z ruchem ziemi wokół słońca te 11 dni różnicy, co trzy lata dodawano jako miesiąc trzynasty. I prawie się zgadzało.
Kalendarz wczesno-rzymski miał 10 miesięcy i 61 dni okresu zimowego. Zaczynał się w marcu, kończył w grudniu i stąd w kalendarzach nazwy september i december, choć grudzień jest obecnie miesiącem dwunastym. Z tamtych czasów pozostał zwyczaj dodawania dodatkowego dnia na koniec roku i to dlatego do lutego dodaje się dzień w roku przestępnym. Tak było do czasów Juliusza Cezara. Wtedy nastąpiła reforma w świecie zachodnim, wprowadzono kalendarz juliański. Właściwie to stosujemy go do dzisiaj, bo gregoriański wprowadza zmiany tylko w latach podzielnych przez 100.
To papież Grzegorz w 1582 roku nakazał wprowadzić poprawki do kalendarza Juliusza Cezara. Kalendarz juliański spóźniał się wtedy tak, że trzeba było usunąć z kalendarza 10 dni, by 21 marca przypadał w dzień przesilenia wiosennego. Kalendarz juliański spóźniał się o jeden dzień na 128 lat, natomiast w gregoriańskim opóźnienie wynosi 1 dzień na 3322 lata. Jak to zrobiono za papieża Grzegorza, skorygowano zasady obliczania lat przestępnych. Lata o numerach podzielnych przez 100, ale niepodzielne przez 400, nie będą przestępne, przy zachowaniu przestępności pozostałych lat o numerach podzielnych przez 4. Poprawka ta znalazła dotychczas zastosowanie trzykrotnie: lata 1700, 1800 i 1900 były w kalendarzu gregoriańskim latami zwyczajnymi (podczas gdy np. 1600 i 2000 pozostały przestępne). Ta gregoriańska reforma kalendarza wprowadziła też bałagan. W 46 roku p.n.e. w czasach Juliusza Cezara przesilenie zimowe przypadało na 24 grudnia, po reformie papieża Grzegorza przesilenie zimowe wypada 21 lub 22 grudnia, a Gody 24. Nowy rok mógłby zaczynać się właśnie w dniu przesilenia zimowego, a zaczyna się tydzień później. W Rzymie nie używano dni tygodnia, były Idy i Nony. Dni tygodnia pojawiły sie w czwartym wieku n.e. i nazywały sie tak:
dies Lunae – (dzień księżyca) – poniedziałek
dies Martis – (dzień Marsa) – wtorek
dies Mercurii – (dzień Merkurego) – środa
dies Iovis – (dzień Jowisza) – czwartek
dies Veneris – (dzień Wenus) – piątek
dies Saturni albo Sabbatum – (dzień Saturna) – sobota
dies Solis – (dzień słońca) – niedziela
Mamy zegary atomowe, które są niezbędna do prawidłowego naliczania odsetek w bankach, potrafimy mierzyć z dokładnością do wielu miejsc po przecinku, a kalendarza używamy sprzed urodzenia Chrystusa. Niedługo ktoś przy nim pomajstruje, to pewne.
Mamy jeszcze kalendarze liturgiczne. I tak w kościele rzymsko- katolickim rok liturgiczny zaczyna się w pierwszą niedzielę adwentu. W prawosławnym zaczyna się 1/14 września (to podwójne datowanie to pozostałość po kalendarzu juliańskim i dostosowaniu do gregoriańskiego) i jest związany ze świętem Narodzenia Bogurodzicy (8/21 września).
Są jeszcze mahometanie ze swoimi latami liczącymi 354 dni w roku i buddyści, ci ostatni będą mieli w przyszłym roku datę 2560. A Chińczycy będą mieli rok małpy i zaczną odliczać dni nowego roku od 8 lutego po radosnych fajerwerkach. Stali w liczeniu są Żydzi, oni zaczną swój kalendarz od stworzenia świata, co miało miejsce 5776 lat temu, a rok zaczął się 14 września i już trwa.
To kiedy zaczyna się Nowy Rok i kiedy tak naprawdę jest Sylwester? Wystarczy wybrać się na wrocławski Rynek, będziecie wiedzieli.
Tekst i fot. Jerzy Dudzik
Donosimy o najnowszych rozwiązaniach społecznych, ekonomicznych, zdrowotnych kierowanych do osób starszych. Informujemy o aktualnej sytuacji seniorów w Polsce. Sporo piszemy o zdrowiu seniorów i profilaktyce zdrowotnej. Obalamy mity dotyczące osób starszych. Edukujemy seniorów, korzystając z wiedzy i wskazówek ekspertów w danej dziedzinie.
- Syrop z mniszka lekarskiego [PRZEPIS]. Sezon na zbiór mniszka. Gdzie, jak i co zbierać? - 12 kwietnia, 2024
- Telefon Zaufania dla osób starszych: Zanotuj ten numer 22 635 09 54 - 2 kwietnia, 2024
- Bon senioralny: nowe wsparcie dla seniorów [kwota i kryterium dochodowe] - 2 kwietnia, 2024