Kłopoty z pamięcią to nie Alzheimer
Ludzie boją się Alzheimera. Im jesteśmy starsi, tym lęk jest większy. I za każdym razem, kiedy zapomnisz kluczy, panikujesz, że to już… Kłopoty z pamięcią zdarzają się każdemu, młodym i starym, ale starszych niepokoją zdecydowanie bardziej. Które sytuacje powinny nas zaalarmować, a które stać się tylko powodem do uśmiechu? Rozwiewamy pytania i wątpliwości w rozmowie z prof. Michalem Davidsonem, ekspertem w dziedzinie badań nad chorobą Alzheimera we wrocławskim Centrum Angel Care.
Jeszcze 60-70 temu nikt nie przypuszczał, że będziemy mogli leczyć nowotwory na taką skalę, jak czynimy to obecnie. Dziś wcześnie wykryty stan nowotworowy leczy się i to często z bardzo dobrym skutkiem, dającym pełne wyzdrowienie. Prof. Davidson prorokuje, że sytuacja z chorobą Alzheimera i demencją rozwinie się podobnie. Będziemy leczyć te schorzenia i będziemy mogli wyleczyć wielu pacjentów, choć pewnie nie wszystkich.
Obniżamy ryzyko zachorowania
Obniżanie ryzyka zachorowania nie jest żadną gwarancją na uniknięcie choroby, ale na dziś jedyną metodą, która może jej zapobiec, odwlec w czasie, złagodzić jej przebieg. Niezwykle istotne jest zadawanie sobie aktywności zarówno fizycznych, jak i umysłowych. Ćwiczenie mięśni i mózgu nawet w najprostszy sposób. Spacer, nordic walking, gra w karty, krzyżówki, czytanie gazet i książek, gry, zabawy. Proste, choć niekoniecznie dla osoby starszej. Wszystkie czynniki ryzyka dla chorób sercowo-naczyniowych są jednocześnie czynnikami ryzyka dla choroby Alzheimera. Kontrolując ciśnienie krwi, pomagasz sercu i głowie. Chodzi o łączenie przyjemnego z pożytecznym. Ale pamiętajmy, że seniorzy z wiekiem stają sią apatyczni, spada im poziom energii, dotyka ich depresja, dlatego czasem te proste i przyjemne zajęcia wymagają wysiłku i dużo dobrej woli. I choć trzeba się do nich zmuszać, jest to pożądane i korzystne dla zdrowia.
Na czym polega choroba Alzheimera?
Od strony biologiczno-fizjologicznej choroba Alzheimera w dużym uproszczeniu polega na odkładaniu się w mózgu pacjenta białka, tzw. amyloidu, który niszczy komórki nerwowe, czyli neurony. Na całym świecie prowadzonych jest aktualnie wiele badań, które mają za cel odnalezienie leku pozwalającego zwalczyć tę chorobą. Dotychczasowe badania przyniosły ważny wniosek: rozpuszczanie amyloidu nie daje zadowalających rezultatów. Jak mówi nam prof. Davidson, taki zabieg nie cofa skutków choroby. Dlatego rozpoczęto prace nad opracowaniem sposobu zapobiegania odkładania się amyloidu w mózgu chorego pacjenta, co pozwoli uniknąć zniszczeń, które niesie jego kumulacja. Aby pojawiły się pierwsze potwierdzone wnioski z badań, które idą nową ścieżką, potrzeba nam lat badań i obserwacji.
Kłopoty z pamięcią to nie Alzheimer
Spadek zdolności poznawczych jest naturalny w starszym wieku, nie należy się tym martwić.
Każdy 70-latek przegra w testach pamięci z 30-latkiem, pomimo że życiowo jest dużo bardziej doświadczony i może wiedzieć o życiu dużo więcej – uspokaja nasz ekspert. Zapomnieliśmy, gdzie zostawiliśmy okulary, nie możemy znaleźć samochodu na parkingu… może być to efekt roztargnienia, przejściowych kłopotów czy silnych przeżyć.
Bardziej powinny nas niepokoić inne sytuacje. Zapowiedzą choroby jest np. niestosowny ubiór – letnie buty zimą lub dres na uroczyste spotkanie albo zrobienie czegoś zupełnie nieodpowiedniego, niestosownego. I jeszcze jedna rzecz, o której mówi najczęściej rodzina – zadawanie tego samego pytania aż do znudzenia.
Diagnoza i co dalej?
Jeszcze nie potrafimy przewidzieć, jak będzie przebiegać choroba u konkretnego pacjenta. U niektórych potrafi się zatrzymać na dość wczesnym etapie i postępować wyjątkowo powoli, umożliwiając aktywne i samodzielne życie przez długi czas. U innych pacjentów postępuje szybko i odbiera im bardzo wiele w bardzo szybkim czasie. Trudno się do tego w jakikolwiek sposób przygotować. Dlatego staraj się kontynuować normalny tryb życia, taki jak do tej pory.
Unikaj tylko jazdy samochodem, pływania oraz nie próbuj uczyć niczego nowego – nawet prostych rzeczy, gdyż zdolność do uczenia się zanika.
Wskazówki dla rodziny
Opieka nad pacjentem z demencją, chorobą Alzheimera to zajęcie wymagające i frustrujące. Wiedza na temat typowych objawów i zachowań pacjentów pomoże nam zrozumieć chorobę i lepiej zaopiekować się bliskim. Profesor podał nam kilka przykładów.
Powtarzające się w kółko te samo pytania. Jeżeli chory pyta 10 razy o to samo, odpowiadaj spokojnie 10 razy. Tłumaczenie, że już ci to mówiłam, nic nie da. Zdolność uczenia się zanika, więc jeżeli pacjent nie umie odebrać telefonu, odbierz go dla niego. Bardzo charakterystyczna dla tej choroby jest paranoja, np. podejrzenie o romans z sąsiadem. Nie denerwujmy się, nie próbujmy udowadniać, że to nieprawda – to część choroby. Inny przykład to wnuki rzekomo okradające babcię lub dziadka. Chory potrafi obudzić się o 3 w nocy i żądać wizyty w banku, aby sprawdzić, czy wciąż ma swoje pieniądze. Tłumaczenie, że bank jest zamknięty, nie zadziała. Jedyną rzeczą, którą możemy zrobić w tej sytuacji, jest odwrócenie uwagi. Możemy powiedzieć np.: „Chodź, zrobimy pyszną herbatę”.
Starajmy się, żeby pacjent nie spał w ciągu dnia, ponieważ rytm dobowy zostaje wtedy zaburzony, a leki nasenne w przypadku choroby Alzheimera nie są zbyt pomocne.
Rozmawiała, wysłuchała Linda Matus
Źródło: „Gazeta Senior” Poznań kwiecień-maj 2016
fot. Fotolia.pl
Donosimy o najnowszych rozwiązaniach społecznych, ekonomicznych, zdrowotnych kierowanych do osób starszych. Informujemy o aktualnej sytuacji seniorów w Polsce. Sporo piszemy o zdrowiu seniorów i profilaktyce zdrowotnej. Obalamy mity dotyczące osób starszych. Edukujemy seniorów, korzystając z wiedzy i wskazówek ekspertów w danej dziedzinie.
- „Gazeta Senior” czerwiec 2023 [6/2023]. Sprawdź, co w numerze? - 31 maja, 2023
- Dodatki do emerytury 2023. NOWY DODATEK od lipca br. Sołtysowe, 13. i 14. emerytura, waloryzacja, zwrot podatku, 500plus dla seniora, 200plus [ZESTAWIENIE] - 30 maja, 2023
- VII Kongres Gospodarki Senioralnej [Bezpłatny udział ZAPROSZENIE] - 25 maja, 2023