Prawa, obowiązki i ochrona konsumenta usług finansowych – część I

Prawa, obowiązki i ochrona konsumenta usług finansowych – część I

Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej

Drodzy Seniorzy,
czy wiecie, że jesteście wymarzonymi klientami instytucji finansowych? Wszystko dzięki Waszej lojalności, rzetelnemu podejściu do zobowiązań, uregulowanym, stałym i pewnym dochodom oraz życiowej stabilności. Podsuwane Wam nieustannie oferty i proponowane usługi mogą przyczynić się do poprawy Waszej sytuacji ekonomicznej, ale i poważnie zaszkodzić domowemu budżetowi. Dokonanie właściwego wyboru jest możliwe jedynie wówczas, gdy dysponuje się odpowiednią wiedzą z zakresu prawa i bankowości. Niestety, poziom tej wiedzy jest w naszym kraju stosunkowo niski, co skutkuje brakiem swobody w korzystaniu z usług finansowych oraz postrzeganiem relacji z instytucjami finansowymi jako tych, gdzie konsument stanowi słabsze ogniwo. Powszechnym mechanizmem jest niekorzystanie z usług bankowych (a tym samym dobrowolna rezygnacja z potencjalnych korzyści) z obawy przed popełnieniem kosztownego błędu.
Informacje o wszystkich tych problemach napływały do nas ze środowiska senioralnego, a swoje potwierdzenie znalazły w diagnozie, która poprzedziła cykl artykułów. W przypadku seniorów, grupy która coraz częściej jest narażona na oszustwa oraz manipulacje, znajomość reguł rządzących tym rynkiem, swoich praw, ale i obowiązków, nabiera szczególnego znaczenia. Chronić własne interesy, a często dorobek całego życia, można jedynie wówczas, gdy dysponuje się odpowiednią wiedzą. Dlatego wspólnie z naszymi ekspertkami, mec. Joanną Czech-Kulczycką i mec. Katarzyną Jarząb-Gałek, przygotowaliśmy cykl artykułów edukacyjnych. Zawarta w nich wiedza pozwoli Wam w pewniejszy sposób poruszać się w sektorze finansowym, korzystać z możliwości, które otwiera ten segment przed konsumentami XXI wieku, ale także uchronić się przed nieuczciwymi praktykami. Jak mówi łacińska maksyma: ignorantia iuris nocet, nieznajomość prawa szkodzi. Musimy orientować się w aktualnych przepisach. Dla własnego dobra.
Redakcja

BANK, SKOK, PARABANK
Działalność banków, SKOK-ów i parabanków opiera się na świadczeniu usług finansowych, czyli usług wiążących się z inwestowaniem bądź pozyskiwaniem środków pieniężnych.
Usługami finansowymi jest w szczególności:
– przyjmowanie wkładów pieniężnych i prowadzenie rachunków tych wkładów, prowadzenie rachunków bankowych, udzielanie kredytów, udzielanie pożyczek pieniężnych, wydawanie kart płatniczych i dokonywanie operacji przy ich użyciu,
– udzielanie kredytu konsumenckiego,
– sprzedaż ubezpieczeń,
– zawieranie umów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych.
Czym się kierować przy wyborze podmiotu świadczącego usługi finansowe? Podstawowe informacje, podobieństwa i różnice między bankiem, SKOK-iem i parabankiem ukazuje poniższa tabela. ­

PODMIOT:

BANK

SKOK

PARABANK

OPIS działa na podstawie zezwoleń udzielanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, uprawniających do wykonywania czynności bankowych – uważany jest za instytucję zaufania publicznego, objętą specjalnym nadzorem państwa– w praktyce banki funkcjonują jako spółki akcyjne (skrót „S.A.”), spółdzielnie albo jako banki państwowe – czyli Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa; jest to spółdzielnia, której celem jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia – utworzenie SKOK wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego – to przedsiębiorca, który nie prowadzi działalności jako bank ani jako kasa– może udzielać pożyczek gotówkowych– nie posiada zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na wykonywanie czynności bankowych
LICZBA NA RYNKU – 41 banków działających w formie spółki akcyjnej– 1 bank państwowy– 572 banki spółdzielcze – 56 spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych wraz z Krajową Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową– 1 974 (liczba kas z oddziałami w II kwartale 2012 r.) – brak danych (na stronie internetowej KNF pod adresem: www.knf.gov.pl w zakładce Ostrzeżenia publiczne można sprawdzić, jakie podmioty nie posiadają zezwolenia KNF na wykonywanie czynności bankowych)
NADZÓR KNF – podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego; celem nadzoru jest zapewnienie bezpieczeństwa środków pieniężnych oraz zgodności działalności banków z przepisami prawa – podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego; celem nadzoru jest zapewnienie bezpieczeństwa środków pieniężnych oraz zgodności działalności kas z przepisami prawa – nie podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego
OBJĘCIE BANKOWYM FUNDUSZEM GWARANCYJNYM (BGF) – depozyty zgromadzone we wszystkich bankach krajowych są chronione przez BFG. W przypadku upadłości banku, to BFG zwraca w całości środki zgromadzone w banku do określonej kwoty. Obecnie jest to równowartość 100.000 euro – depozyty zgromadzone w SKOK-ach zostaną objęte gwarancjami przez BFG od dnia 29 listopada 2013 r. W przypadku upadłości kasy BFG będzie zwracać w całości środki zgromadzone w kasie do określonej kwoty. Obecnie to równowartość 100.000 euro – parabanki nie są objęte gwarancjami przez BFGw przypadku upadłości parabanku jego klienci nie mają zagwarantowanej wypłaty jakichkolwiek środków przez BFG, a zatem mogą nie odzyskać nawet części swoich pieniędzy
RÓŻNICE – gromadzenie środków pieniężnych swoich klientów– dokładna weryfikacja zdolności kredytowej osoby, która zamierza zawrzeć umowę– stosowanie niższych opłat za udzielenie kredytu konsumenckiego niż w parabankach – stosowanie znacznie mniej rygorystycznych zasad oceny ryzyka kredytowego oraz znacznie wyższych opłat za udzielenie kredytu konsumenckiego – stosowanie tzw. opłat za obsługę w domu (koszt odbioru długu z domu konsumenta) i tzw. dodatkowej opłaty przygotowawczej (koszt dostarczenia pieniędzy do domu konsumenta)– zawieranie umów na bardzo krótkie okresy: „chwilówek”, „tygodniówek”

Gdy już wiemy, jakie są podstawowe podobieństwa i różnice pomiędzy bankami, SKOK-ami i parabankami, należy zastanowić się, kto może być kontrahentem powyższych podmiotów i jaki to ma wpływ na jego prawa i obowiązki.

Kontrahentem powyższych podmiotów może być konsument lub podmiot profesjonalny (przedsiębiorca). Konsument to każda osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnej (np. zawiera umowę) niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą bądź zawodową. O tym, czy dana osoba będzie traktowana jako konsument decyduje to, czy w chwili dokonywania danej czynności prawnej występowała jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub zawodowej. W dużym uproszeniu: konsument to osoba prywatna, statystyczny Kowalski, który jest traktowany jako słabszy uczestnik rynku i aby wyrównać jego prawa w stosunku do firm, jest chroniony przez państwo. Przedsiębiorcy już taka ochrona nie przysługuje, sam musi zadbać o znajomość przepisów.

Pani Krystyna w dniu 20.02.2012 r. podpisała umowę kredytu z bankiem. Wówczas prowadziła jako osoba fizyczna jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą „SUPERSAM u Krysi”. W dniu 01.03.2012 r. Pani Krystyna zamknęła działalność gospodarczą. W stosunkach z bankiem, który udzielił Pani Krystynie kredytu, będzie ona nadal traktowana jako przedsiębiorca, a nie jako konsument.

USŁUGI FINANSOWE
Przyjrzyjmy się prawom konsumenta korzystającego z oferowanych przez banki, SKOK-i i parabanki podstawowych usług finansowych, jakimi są np. rachunek osobisty, kredyt, pożyczka czy lokata.

RACHUNEK OSOBISTY

Prowadzenie rachunku jest czynnością bankową, zastrzeżoną przez prawo dla banku oraz dla SKOK-u (parabanki nie mogą prowadzić rachunków w ścisłym rozumieniu tego słowa!). Konsument może skorzystać z:
– rachunku oszczędnościowego,
– rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego,
– rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej.
Czym kierować się przy wyborze? Jak uniknąć niespodziewanych kosztów utrzymania rachunku?

Pani Stanisława niedawno przeszła na emeryturę. Oszczędności do tej pory trzymała w domu, jednak ostatnio w osiedlowym klubie seniora usłyszała o serii włamań do mieszkań w okolicy. Zaczęła się zastanawiać co może zrobić, aby chronić swoje skromne oszczędności. Pomyślała o złożeniu konta. W gazecie znalazła ofertę banku. Zamierza się do niego wybrać i zastanawia się, o co powinna zapytać i na co zwrócić uwagę.

Wybór rachunku powinien zostać uzależniony od tego, w jaki sposób chcemy z niego korzystać. Decydujące znaczenie przy wyborze rachunku powinno mieć:
– czy dysponujemy większą ilością gotówki,
– czy chcemy mieć do niej stały dostęp,
– czy rachunek ma posłużyć oszczędzaniu, czy raczej wszystkie środki lub zdecydowana ich większość będzie przeznaczana na bieżące wydatki.
Największą popularnością cieszy się ROR, czyli rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. ROR służy przede wszystkim do przechowywania pieniędzy z możliwością korzystania z nich w każdym czasie i zazwyczaj jest nieoprocentowany lub nisko oprocentowany.

Jeśli Pani Stanisława wybierze ROR, będzie mogła dokonywać przelewów oraz wpłacać i wypłacać pieniądze w banku. Jej emerytura może trafiać bezpośrednio na ten rachunek. ROR jest zazwyczaj nisko oprocentowany lub nieoprocentowany, więc gdyby nasza bohaterka chciała oszczędzać – ROR nie będzie dobrym pomysłem.

UMOWA – PODPISYWANIE
W umowie rachunku bankowego powinny znajdować się w szczególności takie informacje jak: rodzaj rachunku, sposób rozwiązania umowy, wysokość oprocentowania rachunku (jeśli jest oprocentowany), czas trwania umowy, zakres odpowiedzialności na wypadek niewywiązania się z umowy przez bank, tryb i przesłanki zmiany umowy, wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy, a także przesłanki i tryb ich zmiany przez bank.

Pani Stanisława może poprosić w banku o wzór umowy, zabrać ją do domu i spokojnie przeczytać lub zasięgnąć porady u zaufanej osoby, dzieci czy wnuków. Sama wizyta w instytucji finansowej do niczego nie zobowiązuje! Przed podpisaniem umowy trzeba dokładnie zapoznać się z warunkami, zwłaszcza z tabelą opłat i prowizji – Pani Stanisława będzie musiała obliczyć, ile wyniesie ją miesięczny koszt utrzymania rachunku.

Oto lista pytań, które ułatwią dokładne ustalenie ile kosztuje prowadzenie rachunku bieżącego.
Odpowiedzi na pytania można wypełnić samodzielnie lub poprosić o to pracownika banku.
1. Ile wynosi miesięczna opłata za prowadzenie rachunku?
2. Jeśli prowadzenie rachunku jest bezpłatne, to czy jest bezpłatne przez cały okres obowiązywania umowy?
3. Czy wpłata środków na rachunek podlega opłacie?
4. Ile kosztuje zlecenie przelewu w banku, przelew internetowy, a ile zlecenie stałe?
5. Ile kosztują wypłaty w bankomatach Twojego i „obcego” banku?
6. Czy za przelewy pobierane są opłaty? W jakiej wysokości? Pomyśl, ile przelewów zlecasz w miesiącu i oblicz ich łączny koszt!
7. Czy razem z rachunkiem zostanie uruchomiona karta debetowa (płatnicza) i jaki jest jej koszt?
8. Ile wynosi miesięczna opłata za kartę, czy ta opłata jest stała, czy zmienia się po danym okresie, np. po roku?
9. Czy jest to opłata jednorazowa czy pobierana w odstępach miesięcznych?
10. Jak długo ważna jest karta oraz ile kosztuje wydanie nowej karty?
11. Czy razem z rachunkiem zostają uruchomione jakieś usługi dodatkowe, za które musisz zapłacić, jak np. powiadomienie SMS o wpływie środków na rachunek?
12. Czy bank pobiera opłaty za korespondencję wysyłaną do Ciebie?

FORMA KOMUNIKACJI Z BANKIEM
Posiadając konto osobiste masz prawo otrzymywać co najmniej raz w miesiącu bezpłatnie – drogą pocztową lub elektroniczną – wyciąg z rachunku z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda. Wyciąg, czyli podsumowanie wszystkich wpłat i wypłat, może stać się doskonałym narzędziem do monitorowania bieżących wydatków i planowania domowego budżetu.

Jeśli Pani Stanisława nie korzysta z Internetu, nie powinna zgadzać się na założenie rachunku z internetowym dostępem do konta. Internetowy dostęp do konta oznacza zazwyczaj, że właśnie drogą internetową bank przesyłać będzie wszystkie ważne powiadomienia związane z rachunkiem. Tym sposobem Pani Stanisława nie będzie informowana na bieżąco o zmianach, które jej dotyczą! Na szczęście nie musi zgadzać się na doręczanie korespondencji w formie elektronicznej. Bank lub SKOK mogą informować ją drogą pocztową.

KARTY PŁATNICZE
Oprócz samego rachunku banki proponują również karty płatnicze. Karty podzielić można na debetowe i kredytowe. Pierwsze umożliwiają łatwe wypłacanie gotówki w bankomatach oraz bezgotówkowe płacenie kartą za zakupy w sklepie. Rożni je to, że karta kredytowa umożliwia również płacenie z przesuniętym terminem płatności, a wypłata środków z bankomatu obciążona jest zazwyczaj prowizją Co to oznacza? Przy zakupach na kartę kredytową nie jest konieczne posiadanie własnych środków na ten cel, jednakże pieniądze, z których skorzystałeś musisz zwrócić na rachunek w określonym terminie – w przeciwnym wypadku zostaną naliczone odsetki od powstałego zadłużenia. Karta kredytowa jest formą kredytu.

Pan Zdzisław miał ostatnio kilka spraw do załatwienia w różnych urzędach i zgubił kartę płatniczą. Żona Pana Zdzisława bardzo się przejęła, ponieważ była przekonana, że w ten sposób stracili wszystkie pieniądze, które zgromadzone były na koncie. Pan Zdzisław uspokoił ją, że zastrzegł już telefonicznie kartę w banku oraz że pieniądze są bezpieczne i nie stracili ani złotówki.

Karty stały się popularnym środkiem płatniczym, jednak nie każdy konsument wie, że za płatności dokonane przed zastrzeżeniem karty konsument odpowiada do kwoty stanowiącej równowartość 150 euro, jeżeli utrata karty nie nastąpiła z jego winy. Natomiast nie odpowiada wcale za transakcje dokonane z użyciem utraconej karty płatniczej, jeżeli do transakcji doszło z winy wystawcy karty lub sprzedawcy w sklepie.

UMOWA – WYPOWIEDZENIE
Umowa rachunku bankowego jest zawierana na piśmie i może być zawarta na czas określony lub nieokreślony. Umowę zawartą na czas nieokreślony można wypowiedzieć w dowolnym czasie (zachowując jedynie okres wypowiedzenia określony w umowie), a bank nie naliczy za to opłaty i nie zablokuje dostępu do rachunku w okresie wypowiedzenia umowy. W przypadku umowy na czas określony – umowa trwa do upłynięcia okresu, na który została zawarta.

Wzór wypowiedzenia umowy rachunku bankowego
…………, dnia ……… 201….
Ja niżej podpisany, … … … … … … (imię i nazwisko) zamieszkały … … … … … … … … … … … … … … wypowiadam umowę rachunku bankowego zawartą na czas nieokreślony (numer rachunku … …. …. …. …. …) zawartą w dniu ………. z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego w umowie.
Podpis

POŻYCZAMY…
Jeśli chodzi o pożyczanie pieniędzy, najczęściej obracamy się wśród pożyczek i kredytów. Tak naprawdę, gdy konsument pożycza pieniądze od przedsiębiorcy, to dochodzi do zawarcia umowy o kredyt konsumencki, chociaż niejednokrotnie prabanki posługują się wówczas nazwą pożyczki. Należy pamiętać, że nie każdy podmiot oferuje pożyczanie pieniędzy na uczciwych warunkach.

KREDYT CZY POŻYCZKA
Bezpieczniejszą formą pożyczania pieniędzy jest kredyt wzięty w banku lub SKOK-u. Jak pisaliśmy w pierwszym odcinku naszego cyklu, banki i SKOK-i podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego, tym samym gwarantują znacznie większe bezpieczeństwo zawieranych transakcji.
Korzystając z pożyczek oferowanych przez inne niż bank czy SKOK instytucje, sprawdź przede wszystkim jakiego zabezpieczenia pożyczki żąda się przy zawarciu umowy. Jeśli podmiot żąda od Ciebie opłaty przygotowawczej – zachowaj czujność! Parabanki często stosują zabronioną praktykę, gdzie najpierw żądają opłaty przygotowawczej, a następnie odmawiają udzielenia kredytu, przy czym opłata przygotowawcza przepada. Jeśli wnosimy opłatę przygotowawczą a następnie nie zawieramy umowy kredytu lub pożyczki, powinna ona zostać zwrócona.

FORMULARZ INFORMACYJNY
Podstawowym obowiązkiem podmiotu udzielającego kredytu lub pożyczki jest przekazanie formularza informacyjnego, zawierającego najistotniejsze informacje dla klienta. Formularz informacyjny powinien zawierać informacje o:
– całkowitej kwocie kredytu (lub pożyczki),
– rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania,
– kosztach, które jesteś zobowiązany ponieść: opłatach, prowizjach czy kosztach – usług dodatkowych,
– wymaganych zabezpieczeniach kredytu (lub pożyczki),
– prawie do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni,
– całkowitej kwocie do zapłaty,
– prawie do spłaty przed terminem.

ZAPAMIĘTAJ!
Kredyt udzielany jest przez bank lub SKOK.
Pożyczek może udzielać każdy.
Jeśli pożyczasz pieniądze, żądaj formularza informacyjnego.
Uważaj na opłatę przygotowawczą!

Pani Jadwiga postanowiła kupić komputer. Wzięła kredyt na 2000 zł. Umowę przeczytała dokładnie dopiero w domu. Okazało się, że w sumie będzie musiała spłacić aż 4000 zł. Czy może jeszcze zrezygnować?

TAK! Pani Jadwiga ma prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia, nawet, jeśli takiej informacji nie ma w umowie. Nie musi też podawać przyczyny takiej decyzji. Dotyczy to kredytów i pożyczek udzielanych przez wszystkie instytucje finansowe, w tym parabanki. Pani Jadwiga będzie musiała wypełnić oświadczenie o odstąpieniu od umowy i dostarczyć je do instytucji, która udzieliła jej pożyczki. Może to zrobić osobiście – wówczas powinna dostarczyć dwie kopie pisma, jedną złożyć, a na drugiej otrzymać potwierdzenie złożenia dokumentu (pieczątka instytucji, data i czytelny podpis pracownika) i zabrać ze sobą, na dowód dopełniania formalności. Może także wysłać je listem poleconym na adres instytucji podany w umowie i zachować potwierdzenie nadania korespondencji – tu liczy się data stempla pocztowego.

Wzór odstąpienia od umowy kredytu/pożyczki
……… (miejscowość), ……… (data)

Ja niżej podpisany, … … (imię i nazwisko) zamieszkały … … korzystając z uprawnienia, o którym mowa w art. 53 ust. 1 Ustawy o kredycie konsumenckim, odstępuję od umowy kredytu/pożyczki numer … zawartej w dniu …

Podpis

Pani Danuta wygrała 3 tys. zł w Lotto. Ucieszyła się, ponieważ miesiąc wcześniej zaciągnęła kredyt na kupno lodówki. Pomyślała, że teraz będzie mogła go szybciej spłacić. Czy ma taką możliwość?

TAK, ALE…
Pani Danuta ma prawo spłacić część lub całość kredytu lub pożyczki przed terminem określonym w umowie. Nie musi też informować instytucji, od której pożyczyła o wcześniejszej spłacie. W przypadku spłaty powinny ulec obniżeniu koszty należne za okres, o który skrócono czas obowiązywania umowy. W szczególnych przypadkach kredytodawcy lub pożyczkodawcy przysługuje prowizja za wcześniejszą spłatę, jednak:
– nie może ona przekroczyć 1% spłacanej części kredytu, jeśli okres spłaty przekracza rok,
– a jeśli okres spłaty jest krótszy – prowizja nie może przekraczać 0,5% .

… I OSZCZĘDZAMY
Senior, który dysponuje wolnymi środkami nie ma łatwego wyboru spośród form oszczędzania dostępnych na rynku. Należy pamiętać, że im więcej można zarobić, tym ryzyko jest większe. Lokata, która oferuje oprocentowanie rzędu 12% czy 18% musi kryć jakiś „haczyk”. Ta część artykułu zostanie poświęcona oszczędzaniu i tym na co konsument powinien zwrócić uwagę, aby nie stracić swoich pieniędzy.
Senior dysponujący oszczędnościami ma do wyboru:
– konto oszczędnościowe,
– lokatę,
– obligacje skarbowe,
– fundusze inwestycyjne,
– inwestycje w złoto, srebro, wino, etc.,
– Giełdę Papierów Wartościowych.
Sposobami oszczędzania gwarantującymi, że nie straci się środków, są konta oszczędnościowe (rachunek oszczędnościowy) oraz lokaty i to je w naszym cyklu omówimy dokładniej.

KONTO OSZCZĘDNOŚCIOWE
Najbezpieczniejszą formą oszczędzania jest konto oszczędnościowe, ale też pozwala zarobić najmniej. Jest ono wygodne pod tym względem, że zapewnia stały dostęp do twoich pieniędzy i możesz je wypłacić w każdym momencie bez utraty zysku. Przy zawieraniu umowy obowiązują te same zasady co przy zwykłym rachunku bankowym oszczędnościowo rozliczeniowym (tzw. ROR – pisaliśmy o tym w pierwszym odcinku naszego cyklu). Jednakże pamiętaj, że w większości wypadków tylko jedna wypłata środków w miesiącu jest darmowa, kolejne natomiast obciążone są prowizją dla banku.

LOKATA
Inną bezpieczną formą oszczędzania jest lokata. Wybierając lokatę należy zwrócić uwagę na kilka podstawowych czynników takich jak:
– sposoby rozliczenia oprocentowania,
– czy oprocentowanie jest stałe czy zmienne – stałe ma jednakową wartość w całym okresie trwania lokaty, zmienne może się zmienić na naszą korzyść, ale może również rozczarować,
UWAGA! Często lokata reklamowana jako „od 5 do 10% rocznie” może oznaczać w rzeczywistości, że przez 11 miesięcy oprocentowanie podnosi się stopniowo z 5% w górę, a dopiero w 12 miesiącu wynosi 10%
– sposób kapitalizowania odsetek,
UWAGA! Najkorzystniejsza jest kapitalizacja dzienna
– koszt lub skutki zerwania lokaty przed terminem,
– czy konieczne jest skorzystanie z innych usług i produktów banku – często za dodatkową opłatą i wielu osobom zbędnych.
UWAGA! Powszechnym jest, że przy otwarciu lokaty bank wymaga dodatkowo założenia konta, którego prowadzenie może generować koszty. Zanim się zdecydujesz – sprawdź, czy będzie to dla Ciebie opłacalne.
Pamiętaj, że lokata blokuje Twoje środki na czas określony w umowie i jeśli z niej zrezygnujesz, to automatycznie stracisz swój zysk.

Pan Jan założył lokatę, bank oferował 10% plus darmowe konto. Pan Jan sądził, iż lokata będzie przynosić zysk w wysokości 12 zł miesięcznie, jednak okazało się, że zarabia jedynie 2 zł. Po dokładnym przeczytaniu umowy razem z wnukiem, Pan Jan odkrył, że 10 zł miesięcznie musi dopłacać za konto. W umowie zastrzeżono, że konto będzie darmowe tylko wówczas, gdy na rachunek będzie wpływać przynajmniej 2 tys. zł. miesięcznie.

Lokaty często kuszą obiecując wysoki zysk i „darmowe” usługi. Konsument powinien zatroszczyć się o sprawdzenie, czy i kiedy owe usługi są darmowe i czy nie wiążą się z tym jakieś ukryte koszty. Wybierając lokatę pan Jan powinien był zapytać o:
– czas trwania lokaty,
– rzeczywistą wysokość oprocentowania,
– częstotliwość kapitalizacji odsetek,
– konsekwencje wcześniejszej wypłaty pieniędzy,
– opłaty bankowe,
– konieczność zakupu produktów dodatkowych.

ZAPAMIĘTAJ!
Najbezpieczniejszymi formami oszczędzania są:
konta oszczędnościowe i lokaty.
Zawsze dokładnie czytaj umowę, a w razie wątpliwości – poproś o wyjaśnienia.

Słownik:
Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) – podmiot gwarantujący depozyty w bankach z siedzibą w Polsce. W przypadku upadłości banku BFG zwraca w całości środki zgromadzone w banku do określonej kwoty (obecnie to równowartość 100.000 euro).
Chwilówka – łatwo i szybko dostępna pożyczka lub kredyt, na krótki okres; przy tego rodzaju kredytach z reguły nie są naliczane odsetki, a parabanki zarabiają na różnego rodzaju opłatach; koszty „chwilówek” są najwyższe.
Karta debetowa – umożliwia płacenie za zakupy oraz wypłaty w bankomatach, ale kwota transakcji nie może przekroczyć stanu środków dostępnych na koncie posiadacza karty.
Karta kredytowa – umożliwia płacenie za zakupy oraz wypłaty w bankomatach w ramach przyznanego limitu. Pozwala na płacenie z przesuniętym terminem płatności.
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) – organ administracji publicznej nadzorujący rynek finansowy w Polsce. Zapewnia bezpieczeństwo środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach i zgodność działalności banków oraz SKOK-ów z przepisami prawa.
Konsument – każda osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnej (np. zawiera umowę) niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą bądź zawodową.
ROR – rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy, popularnie nazywany kontem, rachunkiem osobistym lub rachunkiem bankowych – rachunek bieżący przeznaczony dla osób fizycznych.

W części II naszego cyklu przedstawimy, w jaki sposób reklamowane są usługi finansowe, wskażemy czym są klauzule niedozwolone i jakie są zasady składnia reklamacji, przybliżymy prawa i obowiązki konsumenta usług finansowych, jak również powiemy, gdzie należy się zwrócić, gdy potrzebna jest pomoc.

Autorzy artykułu:
Joanna Czech-Kulczycka – w 2006 r. ukończyła aplikację sądową; od 2007 r. wykonuje zawód radcy prawnego. Specjalizuje się w prawie cywilnym, w prawie ochrony konkurencji i konsumentów; w codziennej praktyce świadczy pomoc prawną tak przedsiębiorcom, jak i konsumentom.
Katarzyna Jarząb–Gałek – wykonuje zawód radcy prawnego oraz prowadzi własną kancelarię. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną przedsiębiorców, specjalizuje się w prawie ochrony danych osobowych, prawie ochrony konkurencji i konsumentów, a także prawie Internetu.

Źródło: Czerwony Portfelik Senior, wydanie: Kraków kwiecień-maj 2014

Redakcja
CATEGORIES
Share This

Zapisz się do newslettera Gazety Senior!

To proste, aby otrzymywać nasz Newsletter, wypełnij trzy pola poniżej i kliknij „Zapisz mnie do Newslettera”. Usługa jest bezpłatna.


This will close in 0 seconds

Zamów prenumeratę!


This will close in 0 seconds