Słońce wschodzi na wschodzie?

Ile nieprawdziwych tez jest zawarte w tym tytułowym zdaniu? Też mówicie, słońce wschodzi?

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

Od czasów Kopernika

Nawet dzieci wiedzą, że kanonik warmiński Mikołaj Kopernik wstrzymał Słońce, wzruszył Ziemię. Skoro Słońce nie chodzi i nie przemieszcza się po niebie, to dlaczego wszyscy mówią co innego?

Zatem dlaczego mówimy w dalszym ciągu, że gwiazda, która jest odpowiedzialna za życie na Ziemi, porusza się, bo przecież wschodzić i zachodzić to czasowniki, oznaczające ruch. Ludzie obeznani z astronomią mówią o tym, co widzimy na niebie pozorny ruch Słońca. Może i nasza życiodajna gwiazda przemieszcza się wokół centrum galaktyki, ale razem z całym układem swoich planet.

Autopromocja

Słońce wschodzi?

Z tym słońcem to same problemy. Nie za bardzo wiadomo pisać dużą czy małą literą. A jeszcze na dodatek podobno nie zachodzi, tylko tak nam się wydaje. Dla znakomitej większości populacji, szczególnie w czasie letnich wieczorów nad morzem to okazja, by popatrzeć w tarczę gwiazdy nad horyzontem. Wiatr słoneczny leci w stronę Ziemi z szybkością do 750 kilometrów na sekundę. Światło leci do Ziemi 8 i pół minuty. Tak sobie patrzę w ten przesyłający ostatnie fale ciepła dysk na środku obrazka i nadchodzi myśl. Czy jeśli naprawdę Słońce stoi w miejscu, a podnosi się horyzont, to za chwilę zaleje mnie ta cała woda z tego morza? Jednak woda nie zalewa, tylko te małe fale obmywają piasek. Hm, ciekawe, co też powstrzymuje tę wodę. Widać to coś popuściło, bo właśnie fala zalała większą połać piasku. Ciepło jeszcze dociera, światło dociera. Ładnie.

Reklama

Wschód

O wschodzie słońca, co to podobno nie wschodzi, chociaż widzimy ci innego, można spotkać na plaży całkiem sporo osób. Jeśli wakacje nad morzem dłuższe a hotel w pobliżu plaży, to o świcie spotkacie sporo czcicieli Słońca. Wprawdzie wpatrywanie się w tarczę słoneczną jest niebezpieczne dla oczu, a szczególnie dla plamki żółtej, ale oni nie zwracają na to uwagi. Koniecznie chcą sobie poparzyć i porobić sobie blizny na siatkówce. Pamiętacie z fizyki, że odpowiednio ustawiona soczewka potrafi zrobić dziurkę w kartce papieru. Ta świecąca plamka to tak ponad 100 stopni Celsjusza. Na taką temperaturę narażamy nasze oko, jak się wgapiamy w Słońce. Nawet jeśli patrzysz przez ciemne okulary.

Patronat medialny

Noc Kupały

nad morzem na północy Słońce wschodzi i zachodzi prawie w tym samym miejscu, fot.© Jerzy Dudzik

Od zarania dziejów rytm życia na Ziemi wyznaczały te pozorne wschody i zachody. Może tak dzieje się z powodu ułomności naszego wzroku. W nocy, gdy nie dociera do naszych oczy światło odbite lub z latarni ulicznych, właściwie nie zobaczymy nic. Zatem, kiedy noc najkrótsza w roku, to czasu na zabawę. Tańce dziewczyn przy ognisku, muzykę, hulanki i swawole. Bardziej na północ w Skandynawii nawet przez 24 godziny potrafi być widno. Aż się spać nie chce, lepiej przetańczyć cała noc. Wyobrażacie sobie tańce przez całą noc w środku zimy?

Na wschodzie

Zdarza się w ciągu roku dwa razy, że Słońce pojawia się nad horyzontem na geograficznym wschodzie. Tym kierunku, który możemy sobie wyznaczyć za pomocą kompasu lub smartfonu. Ten wschód na równiku i na naszej szerokości geograficznej jest po prawej, gdy mamy mapę zorientowana na północ. Zachód jest tam, gdzie Londyn i Paryż. Pomiędzy Londynem i Paryżem trwała rywalizacja, gdzie ma zostać wyznaczony południk zero. W końcu zapadła decyzja, ze strefy czasowe będą liczone od Greenwich a wzorzec metra będzie w Sèvres pod Paryżem. Było to przydatne żeglarzom do czasu wprowadzenia nawigacji satelitarnej. W środku lata Słońce nie wschodzi na wschodzie. Azymut, czyli kierunek na mapie, wschodu Słońca w dniu 21 czerwca to dla naszej szerokości geograficznej wynosi 48 stopni. Przez zdecydowaną większość roku Słońce wyłania się w innych miejscach horyzontu, a nie na wschodzie.

Zielone promienie

Kolory promieni Słońca o wschodzie i zachodzie różną się barwą. Wieczorem mówimy o złotych godzinach. Następuje przesuniecie w kierunku czerwieni. Rano mamy ulubione przez fotografów niebieskie światło. Ten kąt pomiędzy wschodem i zachodem w dniu 21 czerwca wynosi dla nas w Polsce około 100 stopni zamiast 180. To dlatego tak zwodnicze są mówienie wschód i zachód słońca. To dlatego jak mamy szczęście znaleźć się w czasie najdłuższego dnia w roku nad brzegiem morza na jego południowym brzegu to możemy jeśli najdzie nas ochota obejrzeć zachód słońca przebalować całą noc i zobaczyć wschód. Tak od zachodu do wschodu słońca. Może się zdarzyć w górach, że te ostatnie promienie wydadzą się nam zielone. Wiemy jednak, że to wszystko ułuda, bo wzrok mamy raczej marny w porównaniu z sokołami i nocnymi drapieżnikami.

Niektórzy w tym czerwcowym czasie wybierają się na przylądek Rozewie lub obok do Jastrzębiej Góry, by sprawdzić, jak to jest z tym wschodem i zachodem. Noc wtedy wyjątkowo krótka, krótsza niż w innych regionach Polski.

Jeżeli interesują Cię podobne informacje, zapisz się do Newslettera Gazety Senior  Zapisz się do Newslettera

Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. Świętujesz czytając czy grillując?