Wielkanocne zające. Skąd się wzięły?

Wielkanocne zające. Skąd się wzięły?

Jerzy Dudzik

To prawda, że wczesną wiosną, kiedy trawy niskie można zobaczyć wśród pól zające. Ale żeby zaraz robić z nich ozdobę stołu i symbol najważniejszych świat w roku?

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

zające

w niemieckim stylu, © archiwum J.Dudzik

U nas Wielkanoc, w krajach łacińskich i u Skandynawów święta noszą nazwę od paschy, a w krajach anglosaskich od bogini Ēostre. Religijni pewno wiedzą skąd takie nazwy. Dla chrześcijan obrządku rzymskiego oczywiście najważniejszy jest Wielki Tydzień i Triduum Paschalne. Natomiast świąteczne zwyczaje to już raczej obżarstwo i pogaństwo.

Symbole

No właśnie. Na świątecznym stole oprócz potraw w ramach odświętnego nakrycia stołu pojawiają się zające i kury. Nie w formie potrawy, ale jako ozdoby i dekoracje. Jeszcze jajko i kurę można zrozumieć. To symbole ofiary składanej na ołtarzu. W końcu to gołębie były sprzedawane w świątyni jerozolimskiej na ofiarę za pomyślność. U Słowian jajko zapewniało pomyślność i miało magiczne moce. Jajka były cenione. Przecież z odchowanego ptaka więcej korzyści mieć można, a wyżywi się toto resztkami.

Patronat medialny Patronat medialny Senioralni Poznań

Starożytne boginie

zające

stara pocztówka, kurczaki i kraszanki © archiwum J.Dudzik

Bogini Wenera z rzymskiej mitologii miała rydwan zaprzężony w gołębie. W Italii swoje moce kierowała, jak chciała, na uprawy warzywne, na kwiaty jak każda bogini wiosny. Taką samą rolę pełniła u Greków Afrodyta, którą z kolei łączono z asyryjsko – babilońską boginią wiosny Astarte. Każdy sam sobie skojarzy czy germańska bogini wiosny Ēostre i Astarte pełniły dla swoich wyznawców taką samą rolę.

Z boginią Ēostre związana jest legenda. Ēostre znalazła w śniegu rannego ptaka. Aby pomóc mu przetrwać zimę, zmieniła go w zająca. Transformacja jednak nie w pełni się udała. Zającowi pozostała tęsknota za lataniem oraz zdolność znoszenia jajek. Zając zdołał przeżyć zimę i z wdzięczności za ocalone życie ozdobił zniesione jajka, malując je na kolorowo i złożył bogini w ofierze. Bogini odwzajemniła się obdarowując zająca niezwykłą szybkością, tak by nie tęsknił za skrzydłami, a zdolność znoszenia jajek ograniczyła. Od tej pory zając znosi jajka tylko raz do roku, w wigilię pierwszej pełni księżyca po wiosennym przesileniu, ale za to kolorowe.

Patronat medialny Patronat medialny Targi Viva Seniorzy

Święto Wiosny i zające

zające

wiosenne harce, © archiwum J.Dudzik

Słowiańskie Święto Jare oznaczało początek wiosny. Zwyczaje i symbole ze święta Wiosny zostały wplecione w święta Wielkiej Nocy. Stąd kurczaki, kraszanki i zające na świątecznym stole. Wraz z przepływem ludności przeniosły się między regionami kraju zwyczaje i sposoby świętowania. Do historii przeszło już hukanie z klucza, czy z karbidu. A zajączek pokryty pozłotką i jajko niespodzianka trafiają do koszyków ze święconką. Każdy dom sam sobie wymyśla jak i co świętować i jakie potrawy na święta przygotować. Wymieszały się zwyczaje i potrawy z różnych czasów i wyznań. Tradycyjne mazurki bogate w smaki i sernik zbliżony w wyrazie do paschy. Słowiańskie i germańskie kolorowe jajka i ofiarny baranek z kultury Morza Śródziemnego. Wielka różnorodność, ale jedno wspólne. Ucztowanie i obżarstwo. 

Więcej o anglosaskiej bogini przeczytacie tutaj

Coś nowego na Prima Aprilis

Latest posts by Jerzy Dudzik (see all)
CATEGORIES
Share This

Zapisz się do newslettera Gazety Senior!

To proste, aby otrzymywać nasz Newsletter, wypełnij trzy pola poniżej i kliknij „Zapisz mnie do Newslettera”. Usługa jest bezpłatna.


This will close in 0 seconds