Śmigus-dyngus, woda i wierzbowe witki

Śmigus-dyngus, woda i wierzbowe witki

Jerzy Dudzik

Śmigus-dyngus i można bezkarnie polewać dziewczyny wodą i okładać witkami na pomyślność.  To zwyczaj kultywowany w krajach słowiańskich. A że to akurat wypada w drugi dzień świat, no cóż, trudno.

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

Naukowcy spierają się skąd te słowa śmigus-dyngus. Czy śmigać to od witek wierzbowych, a dyngus to od rozdawania pisanek i kraszanek? A może jednak macie inne skojarzenia?

W czasach, kiedy Wielkanoc trwała trzy dni w poniedziałek chłopcy polewali dziewczyny, a we wtorek dziewczyny lały wodę na chłopaków. Widocznie polewanie się wodą było ulubioną rozrywką w tamtych czasach.

Historia

Reklama Reklama Amplifon
śmigus-dyngus

woda z fontanny nie ma mocy oczyszczającej

Wprawdzie przeczytamy w Encyklopedii Staropolskiej, że synod biskupi Poznania uważał dyngowanie za zabobon. Zakazywali bawienia się w śmigusa-dyngusa, ale widać mało skutecznie, bo zwyczaj dotrwał do naszych czasów. Cyt:  ” Niemcy, osiadający w miastach polskich za doby Piastów, okupowali się datkami krajowcom, gdy ci swój starożytny zwyczaj oblewania wodą do nich stosowali zbyt gorliwie; dingen bowiem znaczy przede wszystkim okupować się datkiem. Niekiedy jednak zwyczaj ten lud nazywa jeszcze i po polsku: dniem św. Lejka, oblewanką i polewanką.” Teraz porządku pilnuje policja, gdy młodzieży popuszczą hamulce i zamiast polewania dziewczyn polewają wiadrami wszystkich. To wypaczenie zwyczaju i głupota.

Reklama Reklama MultiSport

Oczyszczająca moc wody

Woda w kulturze słowiańskiej tak jak i ogień, była medium do oczyszczania. Woda wielkanocna miała uzdrawiającą moc tylko wtedy, gdy przyniosły ją dziewczęta przed wschodem słońca i koniecznie w milczeniu. Inaczej nie nadawała się do użycia. Skrapiano taką wodą bydło i zwierzęta, ale także służyła do oczyszczającej kąpieli.

Przenoszenie sił witalnych z roślin na ludzi odbywało się poprzez pobijanie pomazką.  W Czechach witki wierzbowe splatano i ozdabiano wstążkami, by w ten świąteczny dzień Zmartwychwstania, dziewczynom przywrócić siły płodności.  Tutaj zobaczycie jak spleść pomazkę.

Reklama Reklama Cyfrowi Debiutanci

Śmigus-dyngus u sąsiadów

śmigus-dyngus

ozdobiona wstążkami pomazka do smagania w „oblewaczkę”

We wschodnich Niemczech, w Czechach, na Słowacji śmigus dyngus także jest praktykowany, jako element folkloru związany z wiosną. Jednak Niemcy bardziej gustują w zającach i magicznej sile zawartej w jajkach, mają swoje Eiertrüllen – toczenie jajek.

Zmienia się język polski, zmieniają się zwyczaje. Jeszcze ze sto lat temu można było usłyszeć powiedzenie „Aż do Zielonych Świątek można lać się w każdy piątek”. Jednak teraz już nie przystoi kultywować pogańskich zabobonów. Nie musimy okupować się pogańskimi kraszankami i pisankami w drodze z kościoła.

Wielkanocne zające. Skąd się wzięły?

Latest posts by Jerzy Dudzik (see all)
CATEGORIES
Share This

Zapisz się do newslettera Gazety Senior!

To proste, aby otrzymywać nasz Newsletter, wypełnij trzy pola poniżej i kliknij „Zapisz mnie do Newslettera”. Usługa jest bezpłatna.


This will close in 0 seconds