Waloryzacja emerytur od 1 marca. Droga od wskaźnika waloryzacji 13,8 przez 20 do 14,8 proc. Wyjaśniamy.
Coroczna waloryzacja emerytur i rent przeprowadzana jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenia są mnożone przez ogłoszony w danym roku wskaźnik waloryzacji. To ta wartość określa, o ile od 1 marca wzrosną emerytury i renty. Jak policzono ten wskaźnik w tym roku.
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej gazetasenior.pl
Spis Treści
Jak ustalany jest wskaźnik waloryzacji emerytur i rent?
Wskaźnik waloryzacji oblicza się, biorąc pod uwagę dwie wartości z roku poprzedzającego waloryzację, a są to:
– tzw. inflacja emerycka, czyli średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów,
– wzrost przeciętnego wynagrodzenia – do obliczenia wskaźnika waloryzacji brane jest co najmniej 20 proc. tej wielkości.
Im wyższe są te dwa wskaźniki, tym waloryzacja emerytur jest większa. Waloryzacja w tym roku będzie rekordowo wysoka, ale niestety tę podwyżkę zawdzięczamy równie wysokiej inflacji.
Różnice między prognozami a ostatecznym wskaźnikiem waloryzacji
Według przyjętej przez rząd i podpisanej przez Prezydenta ustawy waloryzacja emerytur i rent od 1 marca 2023 r. miała wynieść 13,8 proc. Taką inflację przewidywał rząd, przygotowując się do waloryzacji w tym roku. Zagwarantowano wówczas także minimalną kwotę podwyżki dla niższych emerytur – 250 zł brutto. Zaproponowany wskaźnik został obliczony na podstawie prognozy inflacji.
Po nowym roku poznaliśmy faktyczną wysokość dwóch kluczowych wartości dla ustalenia wskaźnika waloryzacji emerytur w 2023 r.
13 stycznia 2023 r. Główny Urząd Statystyczny (GUS) podał dane dotyczące inflacji za 2022 r. Inflacja dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów wyniosła 14,8 proc. Czyli więcej niż rządowe prognozy. Znając tę wartość, już wiedzieliśmy, że procentowa waloryzacja emerytur musi być wyższa niż zakładane 13,8 proc. i wyniesie minimum 14,8 proc.
9 lutego 2023 r. GUS podał wartość drugiego wskaźnika, na który czekaliśmy, czyli realnego przeciętnego wynagrodzenia w minionym roku. Według GUS wyniósł on 97,9, co oznacza spadek o 2,1 w stosunku do roku 2021 r. Wzrost płac 2022 r. wyhamował, więc wielkość ta nie podwyższy wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w tym roku.
Tym samym wskaźnik waloryzacji emerytur i rent od 1 marca 2023 r. to 14,8 proc.
10 lutego br. Minister Marlena Maląg podpisała komunikat w sprawie wskaźnika waloryzacji rent i emerytur w 2023 r., czym potwierdziła, że wskaźnik wyniesie 14,8 proc.
Waloryzacja emerytur 2023 – dla kogo waloryzacja procentowa, a komu gwarantowana kwota
Waloryzacja procentowa – podwyżka o 14,8 proc. – dotyczy emerytur najniższych, czyli tych do wysokości tzw. emerytury minimalnej. W praktyce są to świadczenia w wysokości od kilku groszy do kwoty 1338,44 zł brutto (to wysokość emerytury minimalnej do 28 lutego 2023 r.). Tzw. Emeryci groszowi nie otrzymają gwarantowanej kwotowej podwyżki od 1 marca, a waloryzacja kwotowa w ich przypadku byłaby korzystniejsza.
Waloryzacja kwotowa, czyli gwarantowana podwyżka w wysokości 250 zł brutto tj. 227,50 zł na rękę, to dodatek dla świadczeń dopiero od kwoty 1 338,44 zł do około 1 700 zł brutto.
Waloryzacja procentowa – podwyżka o 14,8 proc. – obejmie emerytury wyższe niż 1700 zł brutto. W przypadku wyższych świadczeń przyjęto rozwiązanie, które jest dla nich bardziej opłacalne.
Waloryzacja emerytur – nawet 20 proc.?
A co z rozpalającymi wyobraźnię 20 proc., które obiegły media. Mowa była nie o wskaźniku marcowej waloryzacji, ale o ogólnym wzrośnie świadczeń emerytalnych w 2023 r. O wspomnianych 20 proc. mówił premier Mateusz Morawiecki w wywiadzie, który cytowało wiele mediów. Co dokładnie powiedział premier rządu.
3 lutego br. na pytanie redaktorów Interii – Piotra Witwickiego i Bartosza Bednarza – czy rząd zdecyduje się ze względu na inflację mocniej podnieść waloryzację, premier odpowiedział – „Podnosimy ją z 13,8 do takiego poziomu, aby żaden emeryt nie ucierpiał i by odzwierciedlała ona poziom inflacji”. I pokalkulował, że podwyżka świadczenia dla niektórych emerytów po dodaniu wypłaty 13. i 14. Emerytury to ponad 20 proc.
Tym tokiem rozumowania podwyżka emerytur dla seniorów z comiesięcznym świadczeniem w granicach 1000 – 1200 zł brutto przekroczy 40 proc.
Prognoza inflacji na 2023 r.
Jak tegoroczna waloryzacja ma się do wzrostu cen? Żywność średnio w 2022 r. według GUS podrożała od 22,3 do 25,8 proc. Inflacja emerycka w minionym roku, czyli ta liczona dla najczęstszych wydatków emerytów i rencistów to 14,8 proc. Prognoza NBP Inflacji na 2023 r. wynosiła 13,6 proc., aktualnie 12,5 proc.
Rachunek jest dość prosty, rekordowa waloryzacja emerytur i rent licząc nawet razem z 13. i 14. emeryturą, w najlepszym przypadku zrekompensuje seniorom bieżące wydatki.
Szczegóły, kwoty dotyczące waloryzacji emerytur od 1 marca. Znajdziesz ww. artykule Waloryzacja emerytur od 1 marca 2023. Pewne 14,8 proc. i gwarantowana podwyżka 250 zł [TABELA netto-brutto]
Prognoza waloryzacji 2024
Ile wynoszą pierwsze prognozy wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na kolejne lata? Pierwsze szacunki i kwoty na rękę zebraliśmy w tabelach, znajdziesz je w artykule Waloryzacja emerytur 2024, 2025 oraz kolejne lata. PROGNOZA podwyżki [tabela netto]
Jeżeli interesują Cię aktualne informacje dot. wysokości emerytur, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
Zobacz również:
- Druga waloryzacja emerytur: lepsze zabezpieczenie finansowe seniorów [zasady, terminy, TABELA] - 22 kwietnia, 2024
- Oszuści podszywają się pod NFZ! Uwaga na rzekomą kartę ubezpieczenia zdrowotnego - 17 kwietnia, 2024
- Nie daj się nabrać na fałszywe SMS-y o długach! Ostrzeżenie dla seniorów - 16 kwietnia, 2024